-
1 dziej|e
plt (G dziejów) książk. 1. (historia) history- dzieje narodu/ludzkości the history of a nation/of mankind- dzieje panowania Stanisława Augusta the history of Stanisław August’s reign- dzieje Ziemi the history of the Earth- po co wspominać stare dzieje why revive ancient history?- stare dzieje! that’s old hat a. ancient history!- od zarania dziejów from the dawn of history- z biegiem dziejów zmienia się stosunek człowieka do Boga over the centuries humanity’s a. man’s attitude towards God has changed- na przestrzeni dziejów through the ages, throughout the course of history- rozwój techniki na przestrzeni dziejów the development of technology through the ages- jedna z najbardziej dramatycznych postaci w dziejach kina one of the most dramatic figures in the history of the cinema2. (losy) history, story- rozgadał się o rodzinnych dziejach he started telling family stories- opowiedział jej swoje dzieje he told her his life story a. the story of his life pot., przen.- □ bajeczne dzieje legend(s)- Dzieje Apostolskie Relig. Acts (of the Apostles)The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dziej|e
-
2 ojczysty
adj* * *a.native, mother; (o dziejach, kulturze) native; język ojczysty native language, mother tongue; kraj ojczysty homeland, fatherland, motherland; ziemia ojczysta native soil, homeland.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ojczysty
-
3 zapoczątkować
(-uję, -ujesz); vb; od zapoczątkowywać* * *pf.zapoczątkowywać ipf. ( dać początek) originate, initiate, trigger off, spark off, pioneer; ( tradycję) lay down; ( kampanię wyborczą) launch; zapoczątkować modę na coś set the trend for sth; zapoczątkować nową epokę w dziejach czegoś usher in a new era of sth.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zapoczątkować
-
4 bi|ały
Ⅰ adj. grad. 1. (kolor) white- biały jak śnieg (as) white as snow- bielszy od śniegu whiter than snow2. (blady) [osoba] white, pale- biały jak ściana/płótno (as) white as a sheet- biały jak lilia lily-white- białe dłonie white a. pale hands3. (siwy) białe włosy white hair 4. Kulin. white- biała mąka white flour- biały chleb white bread- białe mięso white meat- biały ser curd cheeseⅡ m 1. (osoba) white (man) 2. Hist. (członek stronnictwa w czasie powstania styczniowego) White (an advocate of the necessity for ‘organic work’ in cooperation with the Russians prior to the January Uprising, 1863-64)■ czarno na białym in black and white- białe szaleństwo skiingThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > bi|ały
-
5 cezu|ra
f 1. książk. (granica) dividing line; (punkt zwrotny) turning point, landmark- wynalezienie druku stanowiło wyraźną cezurę w dziejach ludzkości the invention of printing was a turning point a. watershed in the history of mankind- trudno wskazać ostrą cezurę między tymi epokami it is difficult to point to any clear dividing line between these two eras- cezura nowej epoki the dawn(ing) of a new era2. Literat. caesura 3. Muz. caesura, restThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > cezu|ra
-
6 kar|ta
Ⅰ f 1. (do gry) card- karty do gry (playing) cards- karty do brydża bridge cards- talia kart a pack a. deck of cards- tasować/rozdawać/przełożyć kary to shuffle/deal/cut the cards- rozdać po pięć kart to deal five cards to each player- sztuczki z karami card tricks- mieć dobre/słabe karty to have a good/poor hand- zaglądać komuś w kary to look at sb’s cards- karta mi idzie/nie idzie I keep getting good/bad cards- karta się mu odwróciła (na gorzej) the cards went against him; (na lepiej) he’s got a better hand now także przen.; his fortunes have changed przen.- znaczone karty marked cards- grać z kimś znaczonymi kartami przen. to play with marked cards a. with a stacked deck przen., to stack the deck against sb przen.- mocna karta a strong suit także przen.- karta atutowa a trump card także przen.- mieć w ręku mocną kartę a. kartę atutową przen. to have a trump card a. strong card to play także przen.- wróżyć z kart to tell fortunes from cards- postawić komuś karty to read sb’s fortune from cards- karta katalogowa an index a. file card- karta wizytowa a calling a. visiting card- karta do głosowania a ballot (card), a voting paper3. (plastikowa) card- karta magnetyczna a magnetic card- karta kredytowa/płatnicza a credit a. charge/debit card- karta do bankomatu a cash card- karta telefoniczna a telephone card, a phonecard- automat na kartę a cardphone GB, a phonecard-operated phone- płacić kartą (kredytową) to pay by credit card4. (dokument) card; (pozwolenie) licence- karta wstępu a ticket, a pass- karta członkowska/biblioteczna a membership/library card- karta pływacka a swimming certificate (required in order to hire a boat)- karta łowiecka a hunting licence- karta rowerowa a bicyclist’s licence (entitling one to ride a bicycle on public roads)- egzamin na kartę pływacką/rowerową a test required to obtain a swimming/bicyclist’s licence- karta jest ważna/nieważna the licence is valid/expired- przedłużyć kartę to extend the licence period5. (spis potraw) menu- karta win a wine list- wybrać danie z karty to choose a dish from the menu- czy mogę prosić o kartę? could I have a menu, please?6. książk. (w książce) page, leaf- karta tytułowa the title page- opisywać coś na kartach swojej powieści to describe sth in one’s novel7. przen. page, leaf- wspaniałe/piękne/czarne karty w naszej historii a. naszych dziejach glorious/beautiful/dark episodes in our history- najczarniejsza karta mojego życia the darkest hour of my life- to otwiera nową kartę w historii narodu this opens a new page in the nation’s history- jego życie było jeszcze czystą kartą his life was still a blank page8. (akt prawny) charter- karta nauczyciela/pacjenta the teacher’s/patient’s charter- karta praw dziecka the children’s rights charter- Karta Narodów Zjednoczonych the Charter of the United Nations9. Komput. (płytka) card- karta dźwiękowa a sound card- karta graficzna a graphics cardⅡ karty plt (gra) cards- grać w karty to play cards- przegrać majątek a. przepuścić pieniądze w kary to lose a fortune at cards- siadać do kart to sit down to (play) cards- spędzić wieczór na kartach to spend an evening playing cards a. at cards- □ dzika karta Sport wild card- karta choroby a. chorobowa patient’s chart, patient’s record- karta gwarancyjna warranty- karta kalkulacyjna calculation chart- karta mobilizacyjna Wojsk. mobilization assignment- karta obiegowa clearance slip- karta perforowana perforated card- karta pocztowa postcard- karta pracy work record- karta wcielenia Wojsk. enlistment papers, draft card US- karta zegarowa time card- zielona karta green card■ wyłożyć karty na stół to put a. lay one’s cards on the table- karta przetargowa bargaining card- grać kartę patriotycznych uczuć/uprzedzeń rasowych to play the patriotism/racism card- grać z kimś w otwarte karty to play straight with sb- zawsze gram w otwarte karty I always speak my mind- zagrajmy w otwarte karty let’s make things clear- odkryć a. odsłonić karty to show one’s hand- postawić wszystko na jedną kartę to stake everything on one card a. one roll of the diceThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > kar|ta
-
7 piękn|y
Ⅰ adj. grad. (bardzo ładny) [kobieta, mężczyzna, pogoda, ogród, suknia] beautiful- mówić piękną polszczyzną to speak beautiful Polish- była oszałamiająco piękna she was dazzlingly beautiful- był piękny dzień a. była piękna pogoda the day a. the weather was beautiful- samiec jest piękniejszy niż samica the male is more beautiful than the female- pałac był piękniejszy niż się spodziewałem the palace was more beautiful than I expected- uważała Kraków za najpiękniejsze miasto na świecie she thought Kraków the most beautiful city in the world- to był najpiękniejszy dzień w moim życiu przen. it was the best day in a. of my life- przeżyli razem wiele pięknych chwil przen. they shared many happy moments, they had many good times togetherⅡ adj. 1. (pokazowy, duży) [czyn, charakter, przyjaźń, tradycje] fine; [zbiory, owoce, wyniki] fine, excellent- to była piękna bramka that was a fine a. beautiful goal, that was some goal- wygrać wyścig w pięknym czasie to win a race in a fast time a. with a great time- dorobili się pięknego majątku they made a fortune2. iron. fine iron.; some pot.- piękne świadectwo – dwie tróje i pięć dwój! a fine report – two passes and five fails!- piękne rzeczy słyszę o tobie! fine things I’ve heard about you!■ odpłacić komuś pięknym za nadobne to repay sb in kind, to give sb a taste of their own medicine- pewnego pięknego dnia/poranku/wieczora one fine day/morning/night- piękna karta w naszej historii a. w naszych dziejach a fine page in our history- dożyła pięknego wieku dziewięćdziesięciu lat she lived to the ripe old age of ninety- płeć piękna the fair a. fairer sex przest., żart.- widzieć coś w pięknych barwach a. kolorach to see sth through rose-coloured spectacles, to see only the bright side of sth- awansować kogoś na piękne oczy a. dla pięknych oczu to promote sb for no real reasonThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > piękn|y
-
8 rozdzia|ł
m (G rozdziału) 1. (książki, pracy naukowej) chapter- rozdział pierwszy/piąty/ostatni the first/fifth/last chapter- napisał już dwa rozdziały swojej pracy magisterskiej he’s already written two chapters of his MA thesis- bohatera powieści poznajemy dopiero w rozdziale drugim it is only in the second chapter that we meet the protagonist of the novel2. przen., książk. (w historii, modzie, życiu) chapter- to był ważny rozdział w dziejach naszej szkoły it was an important chapter in the history of our school- zacząć nowy rozdział w życiu to begin a new chapter in one’s life3. zw. pl (przydzielanie) (środków, żywności) distribution; (kompetencji, odpowiedzialności) apportionment 4. (podział) partition, partitioning 5. (rozgraniczenie) separation- rozdział kościoła od państwa the separation of Church and State6. (niezgoda) split, schism- rozdział w rodzinie a split within the family■ to jest całkiem osobny rozdział that’s quite another storyThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > rozdzia|ł
-
9 tysiącleci|e
n 1. (okres) millennium, millenary- kilka tysiącleci w dziejach Ziemi a few thousand years a. millennia in the history of the Earth- świat u schyłku drugiego tysiąclecia the world at the end of the second millennium2. (rocznica) millennium, millenaryThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > tysiącleci|e
-
10 wyodrębni|ć
pf — wyodrębni|ać impf Ⅰ vt 1. (wskazać jako odrębne) to distinguish, to isolate [element, składnik]- wyodrębnić najważniejsze/decydujące czynniki to isolate the most important/decisive factors- w dziejach miasta można wyodrębnić dwa okresy there are two distinct periods in the town’s history- nasz profesor/socjologia wyodrębnia kilka typów rodziny our professor/sociology distinguishes several family types2. (wyróżnić) [osoba] to single [sb/sth] out, to single out; [cecha, właściwość, wygląd] to mark [sb/sth] out, to mark out; (odróżnić) to distinguish- wyodrębnić pewne grupy społeczne/zjawiska jako typowe to single out certain social groups/phenomena as being typical- wyodrębnić graficznie fragment tekstu/niektóre wyrazy to highlight a passage in a text/some words- zwroty obcojęzyczne wyodrębniono kursywą foreign phrases have been italicized3. (wyizolować) to isolate [substancję, pierwiastek, składnik] Ⅱ wyodrębnić się — wyodrębniać się 1. (powstać) to come into one’s own, to emerge- wyodrębniła się nowa warstwa społeczna a new social stratum has emerged2. (być odmiennym) to stand out; (być widocznym) to be prominent- nie wyodrębniał się niczym wśród kolegów there was nothing to distinguish him from his friendsThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wyodrębni|ć
-
11 zło|ty2
Ⅰ adj. 1. (zawierający złoto) [piasek, żyła] auriferous 2. (zrobiony ze złota) [sygnet, korona] golden, gold attr.- złoty medal a gold medal- złota moneta a gold coin3. (pozłacany) (galwanicznie) [świecznik, sztućce, biżuteria] gold-plated; (farbą, folią, proszkiem) [posążek, waza, dach] gilded, gilt- ich złota zastawa stołowa their gold plate4. (w kolorze złota) [włosy, klamra, liście, plaża, światło] golden; [jabłko, napój] amber attr., gold-coloured GB, gold-colored US- złota barwa a golden colour5. (doskonały) [osoba] excellent; [dobroć, humor] golden, superb; (najlepszy) [czasy, chwile, dni] golden, happy- to złoty człowiek he’s got a heart of goldⅡ zło|ty m, złota f pot., pieszcz. darling; dearie GB pot.- moi złoci dear folks■ złota jesień ≈ Indian summer- złota księga the roll of honour- złota młodzież pejor. gilded youth (+ v sg/pl)- złota seria winning streak- złote serce a heart of gold- złote wesele a. gody (rocznica wydarzenia) a golden jubilee, the fiftieth anniversary; (rocznica ślubu) the golden wedding- złoty okres the golden age- złoty okres w historii kina the golden age of cinema- złoty środek the golden mean, a happy medium- złoty wiek a golden age- zapisać a. wyryć coś złotymi zgłoskami to immortalize sth- jego imię zapisało się złotymi zgłoskami w dziejach tego narodu his name was immortalized in the annals of the nation’s historyThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zło|ty2
-
12 epoka
См. также в других словарях:
era — ż IV, CMs. erze; lm D. er 1. «okres zapoczątkowany jakimś doniosłym wydarzeniem (rzeczywistym lub legendarnym), od którego niekiedy liczono lata» Era starożytna, nowożytna. Era rewolucji. Era kosmiczna. Era od założenia Rzymu. ∆ Nasza era (skrót … Słownik języka polskiego
historia — ż I, DCMs. historiarii; lm D. historiarii (historiaryj) 1. «dzieje, proces rozwoju życia społecznego lub przyrody, przebieg wydarzeń; nauka o dziejach» Historia Polski. Historia Ziemi. Historia filozofii, nauki, sztuki, literatury. Znajomość… … Słownik języka polskiego
Снядецкий, Иван Андреевич — ректор Виленского университета, известный астроном, математик и польский общественный деятель, род. в 1756 г., 29 августа, в великом княжестве Познанском, в Гнезненском воеводстве, в местечке Криницкого прихода Жнине. Болезненный с детства, С.… … Большая биографическая энциклопедия
Bieberstein (Adelsgeschlecht) — Die Bieberstein (auch Biberstein, tschechisch Biberštejn, polnisch Bibersztein) waren ein von Burg Bieberstein in der Markgrafschaft Meißen kommendes, in Böhmen mit Friedland seit 1278, und in Schlesien und den Lausitzen reich begütertes… … Deutsch Wikipedia
Rogalla von Bieberstein — Wappen der Rogalla von Bieberstein Rogalla von Bieberstein ist der Name eines alten ostpreußischen Adelsgeschlechts, das mit der Belehnung mit Gollubien (ab 1938 Gollen)[1] im Kreis Lyck (Ostpreußen) im Jahr 1440 mit großem und kleinem Gericht… … Deutsch Wikipedia
Rogalla von Bieberstein (Adelsgeschlecht) — Wappen der Rogalla von Bieberstein Rogalla von Bieberstein ist der Name eines alten ostpreußischen Adelsgeschlechts, das mit der Belehnung mit Gollubien (ab 1938 Gollen)[1] im Kreis Lyck (Ostpreußen) im Jahr 1440 mit großem und kleinem Gericht… … Deutsch Wikipedia
Мацеевский Вацлав-Александр — Вацлав Александр Мацеевский Дата рождения: 10 сентября 1792(1792 09 10 … Википедия
Gottfried Schramm — (* 11. Januar 1929 in Heidelberg) ist ein deutscher Historiker. Inhaltsverzeichnis 1 Leben 2 Wissenschaftliches Werk 3 Auszeichnungen 4 … Deutsch Wikipedia
Мантейфель, Густав фон — В Википедии есть статьи о других людях с такой фамилией, см. Мантейфель … Википедия
Мацеевский, Вацлав-Александр — В Википедии есть статьи о других людях с такой фамилией, см. Мацеевский. Вацлав Александр Мацеевский … Википедия
Литература Великого княжества Литовского — ― литература, сложившаяся в XIV XVII веках на землях Великого княжества Литовского (нынешняя Белоруссия, Литва, частично Украина, Россия и Польша. Многоязычная литература Великого княжества Литовском развивалась на западнорусском,… … Википедия